| به گزارش جهان به نقل از فارس، روزهای باقی مانده از نوروز 95 و به طور کلی فصل تازه از راه رسیده بهار، شاید بهترین فرصت برای شنیدن موسیقی خوب باشد. قطعا سلیقه‌های شنیداری موسیقی مخاطبان به اندازه ژانرها و گونه‌های این هنر، متفاوت و متنوع است. در این گزارش چند آلبوم موسیقی به عنوان پیشنهادهایی برای شنیدن در فصل بهار، معرفی شده‌اند.
«رام»
موسیقی نوگرا
آلبوم «رام» دونوازی بداهه «پیمان یزدانیان» به عنوان نوازنده پیانو و «حسام اینانلو» به عنوان نوازنده کمانچه است. هر نوازنده سبک خاص خود را اجرا کرده و سازش از فرهنگ موسیقایی متفاوتی حرف زده و همنوازی این دو ساز به تلفیقی از موسیقی ایرانی و غربی رسیده؛ کاری که در نوع خود بسیار نوگرا است. «پیمان یزدانیان» و «حسام اینانلو» بیش از سه سال است که به صورت مستمر تجربیات موسیقایی خود را در قالب همنشینی های بداهه گسترش می دهند که حاصل استمرار این همکاری، رسیدن به بیانی مشترک است که ریشه در دو دنیای موسیقایی متفاوت دارد. در آلبوم «رام»؛ ساز «پیمان یزدانیان» و «حسام اینانلو» سعی دارند یکدیگر را به آرامش برسانند، اما در این میان هر بار شخصی سرکشی می کند و دیگری او را رام می کند. آلبوم «رام» دارای 4 بخش است که بخش اول شامل مونولوگ «پیمان یزدانیان»، بداهه نوازی پیانو است و سه بخش بعدی به دونوازی پیانو با کمانچه و کمانچه آلتو اختصاص دارد.
«نوای دریا»
موسیقی ایرانی/سازی
آلبوم «نوای دریا» آلبومی از تک نوازی سه تار است که دو بخش دارد، اولی در مایه اصفهان و بیات کرد و دومی در مایه نوا که قطعه «نوای دریا» در پایان بخش دوم نواخته شده است. حمید متبسم که شاگرد هوشنگ ظریف، محمدرضا لطفی، حسین علیزاده و … بوده، به طور مداوم با کانون چاووش و گروه عارف همکاری داشت و پس از مهاجرت به آلمان، گروه موسیقی دستان و چکاوک را راه اندازی کرد. تاسیس انجمن تار و سه تار، بنیاد سیمرغ و ارکستر بزرگ سازهای ایرانی از دیگر فعالیت های اوست. حمید متبسم در ابتدا تار می نواخت، اما پس از قرار گرفتن در کنار هنرمندانی مثل حسین علیزاده و محمدرضا لطفی در کانون چاووش، به سه تار روی آورد و پس از مهاجرت به اروپا، روی این ساز متمرکز شد. به گفته خودش، ساز «زیبا» را که سه تاری ساخته استاد مهدی کمالیان است، رامین جزایری و کیهان کلهر برایش از سازنده ساز «خواستگاری» کردند و با همین سه تار است که حمید متبسم آلبوم «نوای دریا» را نواخته است.
این هنرمند که در طول فعالیت هنری خود با هنرمندانی مثل ایرج بسطامی، حسین بهروزی نیا، پژمان حدادی، شهرام ناظری، صدیق تعریف، سالار عقیلی، بیژن کامکار، همایون شجریان، هوشنگ کامکار، فرهاد فخرالدینی و … همکاری داشته، برای آلبوم «قیژک کولیِ» بههمراه گروه دستان و همایون شجریان، برنده بهترین موسیقی سنتی سال ۲۰۰۹ از سازمان نقد صفحه آلمان شد.
«خدامندان اسرار»
موسیقی سنتی/ آوازی
آلبوم «خداوندان اسرار» اولین آلبوم از پروژه «آیینه ها» با آواز همایون شجریان و آهنگسازی سهراب پورناظری است. این پروژه شامل پنج اثر است که در قالب آلبوم های صوتی و تصویری «خداوندان اسرار»، «آیینه ها» و مستندی با نام «آن سوی آیینه ها» به کارگردانی رخشان بنی اعتماد در فواصل زمانی مختلف منتشر می شود. در آلبوم «خداوندان اسرار» به جز آهنگ های ساخته سهراب پورناظری، قطعه ای از آثار کیخسرو پورناظری با نام «یاوران» نیز وجود دارد که پیش از این در آلبوم «حیرانی» منتشر شده بود، اما در این آلبوم، سهراب پورناظری با نگاهی متفاوت آن را تنظیم و همایون شجریان اجرا کرده است. «خداوندان اسرار» شامل دو بخش است که در بخش اول «ساز و آواز» بداهه در مقام اصفهان با اشعاری از مولوی و در بخش دوم روایتی با نام «رهایی» در سه پرده «مهتاب»، «خداوندان اسرار» و «جانی و صد آه» بر روی اشعاری از خیام، مولوی و حافظ آمده است. آزاد میرزاپور، حسین رضایی نیا، همایون نصیری، آیین مشکاتیان، محمت اکاتای، آرشاک ساهاکیان، آرین کشیشی و سهراب پورناظری با بربت، دف، سازهای کوبه ای، کوزه، دودوک، گیتار بیس و تنبور در این آلبوم به نوازندگی پرداخته اند.
«باغهای پژمان»
موسیقی کلاسیک
آلبوم «باغهای پژمان» به آهنگسازی «هوشنگ کامکار» به صورت «بی کلام» و درسه موومان، به پاس مقام استاد «احمد پژمان» تولید شده است. «احمد پژمان» اولین آهنگسازی است که علم چند صدایی (پلی فونی) را وارد موسیقی ایرانی کرد به نحوی که اصالت و هویت موسیقی از بین نرود. کل اثر دارای فرمی اپیزودیک و موزاییک وار آزاد است که تم های اصلی بدان تشخص بخشیده است، به منظور وحدت و یکپارچگی در مکان هایی برای یادآوری برگشت و تکرار می شوند. در تمام طول اثر ملودی ها و موتیف های موسیقی کردی احاطه کامل دارند. این اثر درواقع از آن نوع آثاری است که هر کسی نمی‌تواند آن را بفهمد، مانند اینکه سر کلاس فیزیک کوانتوم، مردم عادی هم بنشینند. «باغ های پژمان» به همت مؤسسه «راوی» منتشر شده است. مدیر تولید این آلبوم «رضا مهدوی»، صدابرداری «سیاوش کامکار»، نظارت بر ضبط «ارسلان کامکار» و طراحی گرافیک جلد را «سهیل حسینی» بر عهده دارند.
«شکوه»
موسیقی پاپ
اصفهانی در این آلبوم بر خلاف دیگر آلبوم های موسیقی پاپ یک موضوع واحد را برای آفرینش اثرش انتخاب کرده است. او در این آلبوم کوشیده به دور از هر نوع تعصب و مقدس نمایی به تحلیل گوشه ای از حقایق دفاع مقدس در قالب موسیقی بپردازد. انتخاب اشعار آلبوم نیز هوشمندانه صورت گرفته و درعین وزانت اشعار، برای مخاطب عام هم قابل فهم هستند.موسیقی در آلبوم «شکوه» کاملا در خدمت کلام است و کلام شیوای اصفهانی که شبیه روزهای اوج این خواننده است، مخاطب را درگیر مضمون و انتقال پیام آلبوم می کند. اصفهانی در این آلبوم به دنبال تجربه گرایی نرفته و خود دوست داشتنی گذشته اش را تکرار می کند و شاید همین موضوع برگ برنده آلبوم تازه اش باشد. او سعی نکرده تا با تنظیم های رایج در موسیقی پاپ امروز خودش را به روز کند. او همان اصفهانی است که طرفدارانش انتظار دارند؛ نه بیشتر و نه کمتر. اصفهانی در آلبوم شکوه برخلاف سایر همکارانش، سراغ ملودی های دست خورده یونانی و ترکیه ای نمی رود و هر چه در چنته دارد را صادقانه عرضه می کند. او مخاطبش را با انتخاب اشعاری دغدغه مند، به اندکی تفکر دعوت می کند و با موسیقی قابل قبولی که ارایه می دهد، ذهن ها را پرت می کند به میانه های دهه هفتاد و به روزهای اوجش.
«صدای طهرون قدیم»
موسیقی فولکلور
سبزه میدان، پامنار، ناصریه، لاله زار، توپخانه، پاچنار و همه محله های تهران قدیم را جلوی چشمت می آورد، با آن صدای گرم و پرپیچ و تاب که صدای تنبک و تار و گاه بشکنی و کفی همراهی اش می کند و با «صدای طهرون قدیم» زنده نگه می دارد خاطره محمد لوده، اکبر حاج عابدین، حسین حوله ای، سعدی افشار و همه «بروبچه های تِرون» را. هر چه باشد، مرتضی احمدی خود از همین بروبچه ها بوده است. در تهران زندگی کرد و به تهران عشق ورزید و زندگی و آثارش گواه این شیدایی است. از تعمیرکاری در راه آهن تا فوتبالیستی در باشگاه راه آهن تهران و پیش پرده خوانی و بازیگری و نویسندگی و کار در رادیو و ضربی خوانی و دوبلوری و … در کارنامه اش هست. ترانه ای که برای فیلم «حسن کچل» علی حاتمی خواند، در سینما ماندگار شد. بسیاری آواز بیات تهران را با او می شناسند، همانطور که روباه مکار کارتون «پینوکیو» را با صدایش به یاد می آورند، و تهران قدیم را. مجموعه «صدای طهرون قدیم» شامل سه آلبوم از ضربی خوانی یا ترانه های طنز روحوضی قدیمی است که مرتضی احمدی آنها را گردآوری و با همراهی تنبک علی رحیمی و در آلبوم سوم، با تارِ بهرنگ بقایی اجرا کرده است. نام های آشنایی مثل شقایق فراهانی، سیامک انصاری، شادی قدیریان و … به عنوان همخوان، صدای مرتضی احمدی را همراهی کرده اند.
«ماه و ماهی»
موسیقی تلفیقی
آلبوم «ماه و ماهی» دومین آلبوم رسمی حجت اشرف زاده است که توسط مرکز موسیقی حوزه هنری منتشر شده است. از این هنرمند که شاگرد حمیدرضا نوربخش، محمدرضا شجریان، محمدرضا لطفی، محسن نفر و پرویز مشکاتیان بوده، پیشتر آلبوم «شرح پریشانی» منتشر شده است. «ماه و ماهی» 9 قطعه دارد که دو نسخه از قطعه «ماه و ماهی» و نسخه بی کلام آهنگ «عشق آمد» در بین آنها هستند. ترانه های این آلبوم را علیرضا بدیع سروده، آهنگ های آن ساخته امیر بیت، حجت اشرف زاده و آرش بیات هستند، تنظیم قطعات را آرش و امیر بیات انجام داده اند و مهرداد عالمی و میثم مروستی با ویولنسل و ویولا در آن به نوازندگی پرداخته اند. «ماه و ماهی» را می توان آلبومی تلفیقی از موسیقی سنتی و کلاسیک دانست؛ آواز سنتی ایرانی حجت اشرف زاده در کنار سازبندی و هارمونی های کلاسیک، «ماه و ماهی» را به آلبومی تبدیل کرده که حتی برای کسانی که به موسیقی سنتی چندان علاقه ای ندارند، شنیدنی است. البته صدای دف در آهنگ «دلتنگ» و «ماه و ماهی 2» فضای موسیقی را ایرانی تر می کند. در آلبوم دوم این هنرمند نیشابوری، آهنگی به نام «کوچه باغ های نیشابور» هست که یادآور کتاب شعر محمدرضا شفیعی کدکنی است. کاور آلبوم هم با طرحی از ماهی و حوض کاشی طراحی شده است.
«چهارشنبه سوری»
موسیقی کودک
«رنگین کمون» اثر ثمین باغچه بان یکی از مهمترین و ماندگارترین آثار در حوزه موسیقی کودک در ایران است. بسیاری روزهای خردسالی خود را با ترانه های این مجموعه عجین می بینند. باغچه بان طی سالیانی که در ترکیه اقامت گزیده بود، مجموعه دوم رنگین کمون را به اتمام رساند، اما دلایل متعددی سبب گشت تا این اثر به مرحله اجرا نرسد. اما با تلاش های مستمر کاوه باغچه بان (فرزند) و اِولین باغچه بان (همسر)، «رنگین کمون 2» بازیابی، تنظیم و مراحل اجرای آن آغاز شد. اگرچه اِولین باغچه بان نیز در میانه راه چشم بر دنیا فروبست تا ثمره این کوشش را تجربه نکند، اما کاوه (که خود موسیقی دان و استاد رشته آهنگسازی در دانشگاه استانبول است) این مسیر را ادامه داد و سرانجام به بار نشاند. ثمین باغچه در یک آخرین روز سه شنبه سال فوت کرد و گویی با رفتنش عنوان نهایی رنگین کمون 2 را انتخاب کرده بود. «چهارشنبه سوری» را بدرستی نمی توان در قالب موسیقی کودک گنجاند و شاید بهتر باشد آنرا موسیقی برای دوران کودکی خودمان بنامیم.
«من عاشق چشمت شدم»
موسیقی ارکسترال ایرانی
من عاشق چشمت شدم» از آن آلبوم هایی است که نمی توان آن را نشنید. در زمانه ای که بسیاری از آلبوم های جدید، موسیقی سر هم بندی شده و اشعار بی محتوا و صدایی نه چندان خوش برای عرضه دارند، «من عاشق چشمت شدم» اثری درخور از مثلث هنری موفق علیرضا قربانی، فردین خلعتبری و افشین یداللهی است که دو قطعه خاطره انگیز تیتراژ سریال های «مدار صفر درجه» و «شب دهم» را هم با خود دارد. شعر پخته و موزون است؛ چنان که بی آهنگ هم، آهنگین می نماید. موسیقی، روان و محکم، ارکستر و گروه کُر را به خدمت گرفته، و آواز با شعر و موسیقی چنان عجین است که همچون سازی خوش آهنگ، بر فراز و فرودهای آن دو می نشیند. پنج قطعه آلبوم «من عاشق چشمت شدم» از اجرای زنده ارکسترال توسط ارکستر مجلسی ایرانیان به رهبری بردیا کیارس ضبط شده است. بدنه اصلی سازبندی و هارمونی آلبوم را موسیقی کلاسیک غربی و ارکستر سمفونیک تشکیل داده است. آهنگساز از تغییرات هارمونیک و فضاسازی هایی استفاده کرده که مخاطب حرفه ای موسیقی کلاسیک با آن آشناتر است. البته این تغییرات، بی دلیل نبوده و در پی ارتباط عمیق شعر و موسیقی به وجود آمده است. در بعضی قطعات، از سازهای ایرانی هم استفاده شده، اما چندان پررنگ نیستند و در راستای فضای حاکم بر موسیقی قرار گرفته اند، نه مثل بعضی از آلبوم ها که تا صدای سه تار و تنبک در آنها به گوش می رسد، فضا دگرگون می شود.
«شانزلیزه»
موسیقی پاپ بی‌کلام
«شانزلیزه» آلبومی از اجرای آهنگ های مشهور و خاطره انگیز فرانسوی از جو داسین، یان تیرسن، لارا فابیان، پل موریه، توتو کوتوگنو، دالیدا و گری مور با سازدهنی.آلبوم «شانزه لیزه» هشت قطعه دارد که به گوش مخاطب ایرانی، شاید موزیک متن فیلم «سرنوشت شگفت انگیز املی پولن» ساخته یان تیرسن از همه آشناتر باشد. اما در بین قطعات آن، آهنگ هایی از سبک پاپ، کلاسیک و … نیز به گوش می رسد. آزاده مهدوی آزاد کوشیده سازبندی هر یک از قطعات را با توجه به فضا و حال و هوای آن قطعه انتخاب کند. از دیگر ویژگی های «شانزه لیزه»، شفافیت ملودیک آن و پرهیز از به کارگیری نت های تزئینی و اضافی است. |