| به گزارش جهان به نقل از مهر، سیما فردوسی صبح یکشنبه در همایش «من مادر» به میزبانی تالار شقایق های دانشگاه صنعتی شاهرود ضمن اشاره به ابزارها و روش ها به مثابه دو بال تربیتی فرزندان، بیان داشت: در تربیت فرزندان باید بدانیم که از چه ابزاری می توانیم استفاده کنیم لذا باید در نظر داشت که صحبت کردن، محبت ورزیدن، نصیحت و … در زمره آموزش های مستقیم و الگوپذیری از عوامل محیطی، خانواده، والدین، رسانه ها و … از جمله آموزش های غیر مستقیم به حساب می آیند که والدین می بایست به هر دو نوع این اموزش ها اهمیت دهند.
وی افزود: والدین می بایست به این نکته دقت داشته باشند که فرزندان نه تنها تحلیل گرا و منطق پذیر نیستند بلکه تقلید پذیر خواهند بود پس باید در تربیت فرزندان به الگو پذیری و تقلید محض از رفتار والدین و یا الگوها دقت ویژه ای داشت.
خانواده های متعادل بهترین نتیجه تربیتی را می گیرند
عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی با بیان اینکه ممکن است برخی از خانواده ها با رعایت ابزارها و روش ها هنوز در تربیت فرزندانشان موفق نباشند، گفت: این اصل که با کدام روش درباره تربیت فرزندانمان موفق تر هستیم سوالی اساسی در تربیت فرزندان است لذا روش شناسی تربیت نونهالان را نباید از یاد برد مثال این مهم را می توان در تهیه کتاب یا انجام پژوهش دید چرا که ممکن است یک مقوله علمی نیز با روش های خاص، پاسخ های متفاوتی ارائه دهد که الزاما صحیح نیستند.
فردوسی با بیان اینکه خانواده های متعادل بهترین روش های تربیتی را می گیرند، گفت: برخی خانواده ها در تربیت فرزندانشان از روش های سخت گیرانه استفاده می کنند که قطعا در تربیت فرزندانشان به مشکل خواهند خورد همچنین والدین وسواسی، محبت افراطی، تنبیه بیش از حد، محبت اندک، افراط و … نیز در زمره روش های تربیتی برخی خانواده های ایرانی است که عمدتا در تربیت فرزندانشان نا موفق هستند.
وی ادامه داد: روش موفق تربیت فرزندان درست خانواده متعادل است که در روانشناسی تعاریف مختلفی از آن ارائه می شود اما بهترین تعریف برای این دست خانواده ها آن است که چهار ویژگی شامل، مهربانی متعادل، جدیت در کار، منطقی بودن و اقتدار در یک مجموعه دیده شود.
خانواده های متعادل منطقی هستند
استاد دانشگاه شهید بهشتی و مولف کتاب پاسخ به والدین، درباره ویژگی های شخصیتی خانواده های موفق در تربیت فرزندان، گفت: خانواده های متعادل در وهله نخست منطقی هستند و این مهم دلیل موفقیتشان به شمار می رود چرا که والدین منطقی به این نتیجه رسیده اند که رفتارهای غیر منطقی، افراط و تفریط نتیجه ای در بر ندارد.
فردوسی درباره سایر خصوصیات والدین متعادل، توضیح داد: جدیت در تعلیم و تربیت جایگاه ویژه ای در بین خانواده های متعادل دارد اما باید بدانیم که این جدیت با سخت گیری و تنگ کردن عرصه برای فرزندان متفاوت است در این مجال، منظور از جدیت، تغییر ندادن قوانین است چرا که در یک خانه همانطور که قانون طبیعت پدر را سرپرست و مادر را مدیر داخلی خانه منصوب کرده است، باید سلسله مراتب و قوانین خاص وجود داشته باشد و اگر این قوانین مدام زیرپای گذاشته شوند عرصه برای والدین تنگ می شود.
وی افزود: برای اجرای هرچه بهتر نظام سلسله مراتب خانوادگی که در نهایت احترام و اقتدار رابرای والیدن به همراه دارد باید رابطه تنگاتنگ و سازنده بین پدر و مادر فراموش نشود چرا که رابطه مثبت بین والدین، محیط خانواده را برای کودک امن می کند و امروزه کودکانی موفق هستند که در محیط های امن رشد کرده اند.
منطق در ارتباط با کودکان حرف نخست را می زند
کارشناس روانشناسی بالینی با اشاره به منطق در ارتباط بین کودکان و والدین، گفت: این مهم نیز در زمره نکات مهم در تربیت کودکان به شمار می رود که پدر و مادر باید به آن توجه ویژه داشته باشند در این مجال منطقی بودن خانواده به معنای پاسخ گویی منطقی و متناسب با سن به همه سوالات کودکان است؛ امروزه والدینی موفق هستند که به اعتراضات، مطالبات، سوالات و خواسته های فرزندانشان با منطق و به درستی پاسخ گویند.
فردوسی در تشریح آخرین ویژگی خانواده متعادل، یعنی اقتدار، بیان داشت: نباید اقتدار را با خشونت و یا رفتارهای غیرمنطقی اشتباه گرفت، اقتدار به معنای تقویت جایگاه و نقش والدین در خانه و خانواده است، باید به یاد داشت که اگر مادر در یک خانواده ضعیف باشد، قطعا فرزند نیز از او حرف شنوی نخواهد داشت همچنین اقتدار به معنای داشتن استراتژی در زمینه تربیت، تنبیه، تشویق و محبت کردن است.
وی افزود: والدینی صاحب اقتدار هستند که این استراتژی ها را در وهله نخست خوب بشناسند و در وهله بعد به خوبی اجرا کنند تا در نهایت بتوانند در انتخاب روش های مناسب تربیت فرزندان موفق عمل کنند.
سبک زندگی مورد عنایت والدین باشد
عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی تهران همچنین با اشاره به خصوصیات خانواده های احساساتی و هیجانی، گفت: والدین در این قبیل خانواده ها، هنوز قادر به کنترل احساسات خود شامل خشم، ناراحتی، غم، اندوه، شادی و محبت خود نیستند لذا در مدیریت احساسات خود هم حرفی برای گفتن ندارند پس عدم وجود خود مدیریتی در این خانواده ها منجر به عدم تربیت درست فرزندان می شود که توجه به سبک زندگی صحیح راه حل برون رفت از این حالت خانوادگی است.
فردوسی درباره راه های برون رفت و پیشگیری از ایجاد خانواده های احساسی و هیجانی، بیان داشت: سبک زندگی با استفاده از سه معیار پیگیری شامل اولیه، ثانویه و ثالث یکی از راه های برون رفت از این حالت است که در حالت نخست، بالابردن علم، آگاهی و دانش درباره نحوه رفتار با کودک و یا فروخوردن احساسات و عواطف هیجانی توسط مطالعه و تحقیق اهمیت ویژه ای دارد و در وهله بعد یا پیشگیری ثانویه، ریشه یابی علل و عوامل هیجانات نقش عمده ای ایفا می کند.
وی افزود: ریشه یابی علل و عوامل قلیان احساسات می تواند به ما در پیشگیری از بروز آن ها و در نهایت برخورد های احساسی و نادرست با فرزندان، کمک کند برای مثال شخص باخود بگوید وقتی عصبانی شدم چه کاری انجام دهم اما راه حل سوم یا پیشگیری ثالث راه حلی است که مجموع دو عامل بالا را در خود دارد و شامل پاسخ به این سوال است که اصلا در زندگی چگونه رفتارکنم که این قبیل قلیانات درونی مانند خشم، اصلا سراغ من نیاید تا درنهایت مجبور به پیگیری از آن نشوم که این راه حل سوم از اهمیت بالایی برخوردار است.
امنیت روانی نیاز کودکان است
کارشناس روانشناسی سیمای جمهوری اسلامی ایران، امنیت روانی در کودکان را دارای اهمیت دانست و گفت: کودکان نیازمند امنیت روانی در منازل هستند یا به زبان ساده تر بچه ها باید بدانند که در خانه پدر یا مادری دلسوز و مهربان وجود دارد که بتوانند بر آن ها تکیه کنند و در منازلی که پدر و مادر رابطه خوبی با هم دارند، برای یکدیگر احترام قائل هستند و از رفتارهای هیجانی می پرهیزند این مورد شرایطی مثبت تر به خود می گیرد.
فردوسی استرس را عامل نا امنی روانی کودکان دانست و بیان داشت: اضطراب محصول استرس است اما باید دانست که این استرس همیشه هم مضر نیست چرا که همین استرس می تواند فرزندانمان را به درس خواندن راغب کند اما استرس های مخرب می توانند ضربات جدی به روحیه فرزندان بزنند که باید از آن ها پرهیز کرد.
وی در دسته بندی استرس ها و درجه بندی آنها از صفر تا صد، افزود: مرگ یکی از والدین ۱۰۰ واحد استرس به فرزندان وارد می کند که بالاترین میزان استرس در روانشناسی بالینی کودکان محسوب می شود و در رتبه بعد طلاق با ۹۳ واحد، اختلافات و مشاجره ۷۳ واحد قرار دارد اما باید دانست که سایر عوامل مانند تولد فرزند دیگر، جابجایی مدرسه یا منزل، مهاجرت، وضعیت اقتصادی و … نیز استرس زا هستند.
این کارشناس تربیتی در خاتمه و با بیان اینکه صحنه های منفی در ذهن فرزندان می ماند و لحظات خوب به سرعت پاک می شود، خطاب به حضار، گفت: برای فرزندانتان لحظاتی شاد را مهیا سازید همچنین هیچگاه فرزندتان را با هیچ چیزی حتی خواهر و یا برادرهایش مقایسه نکنید چرا که مقایسه باعث پیشرفت نمی شود و تنها اثر آن تحقیر است. |