برچسب: و

سطح روابط تجاری ایران و چین درحال حاضر در سطح بالایی قرار دارد به طوریکه چین بزرگترین واردکننده نفت و کالاهای غیر نفتی و در عین حال بزرگترین صادرکننده به ایران به شمار می‌رود. با اینحال برخی حلقه‌های مفقوده در تجارت دوکشور مانند نبود یک پیمان پولی دوجانبه که امکان تجارت با پول‌های محلی را برای بازرگانان فراهم کند، وجود دارد. گرچه کشور چین تاکنون با بیش از ۳۷ کشور جهان پیمان پولی دوجانبه امضاء کرده که نشان از تمایل این کشور به حذف دلار و یورو از عرصه تجارت خارجی این کشور دارد، ولی انفعال مسئولین جمهوری اسلامی باعث شده ایران در این زمینه دستاوردی نداشته باشد.

مسئله‌ی دیگری که می‌تواند در سفر رئیس جمهور چین به ایران مورد توجه قرار بگیرد، سرمایه‌گذاری خارجی چین در ایران است. کشور چین به دلیل سطح بالای صادرات خود در سال‌های اخیر، دارایی‌های خارجی فراوانی کسب کرده‌است و درحال حاضر بیشترین ذخایر ارزی جهان را دارد. از زمان روی کار آمدن «شی جین پینگ» در اوایل سال ۲۰۱۳، این کشور رویکرد خود را در زمینه استفاده از دارایی‌های خارجی خود تغییر داده و قصد دارد خود را به عنوان یک مهره اثرگذار در تحولات بین‌المللی، سرمایه‌گذاری خود را در کشورهای مختلف جهان انجام بالا ببرد.

در همین راستا در دو سال اخیر کشور چین طرح‌های بسیاری را در کشورهای مختلفی چون پاکستان، سریلانکا، برزیل، روسیه، بلاروس و تعداد زیادی از دیگر کشورهای آسیایی، آفریقایی، اروپایی و آمریکایی آغاز کرده است که بخش عمده‌ای از منابع مالی مورد نیاز این پروژه‌ها از ذخایر ارزی دولت چین تأمین خواهد شد. همچنین پروژه جاده ابریشم جدید که علاوه بر مسیر زمینی، یک مسیر دریایی نیز برای آن در نظر گرفته شده، برای همین منظور طراحی شده است.

سرمایه‌گذاری‌های چین در این کشورها بدون آنکه این کشورها منابعی را در کشور چین سپرده‌گذاری کرده باشند و یا تضمینی به دولت چین داده باشند، صورت گرفته است. درحالیکه ایران علاوه بر اینکه منابع ارزی فراوانی در چین دارد، می‌تواند نفت خود را به عنوان تضمین سرمایه‌گذاری‌های چین در ایران در نظر بگیرد.

اقتصاد چین نیز در حال حاضر روزهای بدی را پشت سر می‌گذارد به طوریکه صادرات این کشور با رکود مواجه شده است. به همین دلیل برقراری پیمان پولی دوجانبه با ایران و همچنین انجام چندین پروژه سرمایه‌گذاری توسط چین در ایران می‌تواند مشکلات این کشور را نیز تا حدودی مرتفع نماید.

بنابراین حضور رئیس جمهور چین در ایران یک فرصت بزرگ برای مسئولین جمهوری اسلامی است تا علاوه بر رفع موانع تجاری با بزرگترین شریک اقتصادی ایران از طریق انعقاد پیمان پولی دوجانبه، از ذخایر ارزی بزرگ چین برای توسعه و ایجاد اشتغال در کشور استفاده کنند.

بعد از اجرایی شدن برجام، رئیس‌جمهور چین اولین مقام بلندپایه در سطح رئیس‌جمهور کشورهای خارجی به ایران بود. او به ایران آمده بود تا بار دیگر از حضور پررنگ چینی‌ها در اقتصاد و سیاست و عرصه‌های مختلف ایران بگوید و بر این نکته تاکید کند که اقتصاد ایران یک شریک تجاری برای چین به شمار می‌رود و البته چین هم شریک اول تجاری ایران است. او هم این نکته را مورد تاکید قرار داد که قرار است حداقل هر سال ۶۰ میلیارد دلار روابط با چینی‌ها را تجربه کند.  

تجارت ایران و چین ۱۵ برابر می‌شود

آمارهای گمرک نشان می‌دهد که هم اکنون اقتصاد ایران و چین، راه تعامل ۴۰ میلیارد دلاری را در پیش گرفته‌اند. شراکتی تجاری که البته کاهش قیمت نفت، سایه سنگینی بر سر روابط تجاری دو کشور که بخش عمده‌ای از آن را نفت و فرآورده‌های نفتی تشکیل می‌دهد، انداخته است.  

در این میان مجیدرضا حریری، نایب رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و چین گفت: هم اکنون تبادلات تجاری ایران و چین ۴۰ میلیارد دلار است که قرار است با قول و قرار روسای جمهور دو کشور، ۲۵ تا ۳۰ درصد افزایش یابد، این در شرایطی است که بنا بر این برنامه‌ریزی، روابط ایران و چین باید ظرف ده سال آینده به ۶۰۰ میلیارد دلار برسد که این رقم معادل تبادلات تجاری حداقل ۶۰ میلیارد دلاری در هر سال است.

او می‌افزاید: روابط ایران و چین سال گذشته که قیمت نفت حدود ۵۰ دلار در هر بشکه بود، به ۵۲ میلیارد دلار رسیده بود اما اکنون با کاهش قیمت نفت، این روابط به ۴۰ میلیارد دلار رسیده است، بنابراین اگر قیمت نفت، تکانی بخورد، آنگاه روابط به راحتی می‌تواند به ۵۰ میلیارد دلار برسد، پس هدفگذاری رسیدن به سالانه ۶۰ میلیارد دلار تبادلات تجاری، چیزی دور از ذهن نیست.

حریری گفت: براساس توافقی که میان ایران و چین صورت گرفته، قرار است راه آهن پرسرعت میان تهران و مشهد از سوی چینی‌ها و در همکاری مشترک با ایران احداث شود که در این صورت، فاصله زمانی میان دو شهر به ۳.۵ ساعت خواهد رسید، ضمن اینکه چینی‌ها در توافق‌نامه ای که میان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با مقامات چینی به امضا رسید، تعهد کرده‌اند که کل ایران را مجهز به فیبر نوری کنند و حتی خدمات فیبر نوری را تا درب منازل شهروندان برسانند.
وی اظهار داشت: در سایه همین توافق‌نامه‌هایی که در جریان سفر رئیس‌جمهور چین به ایران به امضا رسید، بخش خصوصی نیز فعال خواهد شد.

روایت آماری از تبادلات تجاری ایران و چین

بر اساس آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران میزان واردات ایران از چین در نه ماهه منتهی به آذرماه امسال، معادل ۷ میلیارد و ۶۶۹ میلیون و ۴۲۸ هزار و ۵۲۰ دلار بوده که در مقابل، چینی‌ها از ایران، ۵ میلیارد و ۵۰ میلیون و ۸۲۴ هزار و ۳۶۳ دلار کالا وارد کرده‌اند. البته حجم صادرات نفت و فرآورده‌های نفتی که از سوی ایران به چین صورت می‌گیرد سبب شده تا تراز تجاری دو کشور به نفع ایران مثبت باشد.

این میزان تبادل تجاری در شرایطی رخ داده است که آذر ۹۲ در یک شب سرد پاییزی، حسن روحانی چند ماه بیشتر نبود که بر کرسی ریاست جمهوری تکیه زده بود اما حرف‌هایی زد که حداقل تا چند روز، تیتر داغ روزنامه‌ها شد. از رکود شدید و عمیق اقتصاد ایران گرفته تا آمارهایی مبنی بر اشتغال‌زایی. البته این بار جنس آمارهای اشتغالزایی، روایتی از ایجاد شغل برای ایرانی‌ها نبود بلکه صحبت از اعداد و ارقامی به میان می‌آمد که حکایت از شغل‌های ماندگار و سودآور برای چشم بادامی‌های کره‌ای و چینی بود.

آن شب، حسن روحانی وقتی در قامت رئیس‌جمهور تازه کار و دیپلمات کهنه کار، جلوی لنز دوربین‌هایی قرار گرفت که مخاطبانش مردم ایران بودند، این گونه گفت: «دولت قبل شغل ایجاد کرد، اما برای چینی‌ها. درسال‌های اخیر، شغل زیاد درست کردیم، منتها برای چینی‌ها و کره‌‌‌ای‌ها مرتب شغل اضافه کردیم.» همین یک جمله کافی بود تا بازار تحلیل‌ها در این رابطه را گرم کند. کم کم موضوع داشت به دست فراموشی سپرده می‌شد که این بار، توپ انتقاد از اقتصاد چینی توسط دولت یازدهم، از جانب معاون اول به سمت چینی‌ها پرتاب شود.

این بار اسحاق جهانگیری، معاون اول حسن روحانی بود که کمتر از شش ماه از سخنان جنجال برانگیز رئیس کابینه یازدهم در مورد اشتغالزایی برای چینی‌ها، برگ دیگری را برای تائید حرف‌های رئیس خود رو کرد. جهانگیری درست ۵ اردیبهشت ماه سال ۹۳، صحبت از اشتغالزایی ۷۰۰ میلیارد دلاری برای چینی‌ها با پول نفت ایران کرد.  

جهانگیری گفت: «در دو دوره گذشته، ۷۰۰ میلیارد دلار پول مملکت خرج واردات کالا به کشور شد، در دو دوره قبل پیش و پس از مصرف ۷۰۰ میلیارد دلار، تعداد شاغلین در کشور ۲۰ میلیون نفر بوده است و این به آن معناست که این میزان پول رفته و موجب اشتغال جوانان چینی و کشورهای دیگر شده است.»
 
جدول مقایسه ای حجم و ارزش دلاری واردات کالا از چین

ردیف
سال
واردات (دلار)
صادرات (دلار)
مجموع تجارت (دلار)

۱
۹۰
۷۴۴۳۲۱۷۴۰۷
۵۵۵۷۴۲۵۰۱۲
۱۳۰۰۰۶۴۲۴۱۹

۲
۹۱
۸۱۸۱۴۴۲۸۸۴
۵۵۱۳۱۸۳۲۴۳
۱۳۶۹۴۶۲۶۱۲۷

۳
۹۲
۹۷۸۶۷۶۷۶۰۹
۷۴۵۸۱۶۶۰۲۲
۱۷۲۴۴۹۳۳۶۳۱

۴
۹۳
۱۲۷۳۲۷۴۷۱۴۷
۹۳۸۸۹۰۸۱۰۱
۲۲۱۲۱۶۵۵۲۴۸

۵
۹ ماهه ۹۴
۷۶۶۹۴۲۸۵۲۰
۵۰۵۰۸۲۴۳۶۳
۱۲۷۲۰۲۵۲۸۸۳

وی در مورد اینکه چرا در وقت اضافه تیم امید از هم پاشید گفت: بعد از گل اول و مصدومیتی که برای دفاع راست تیم ما به وجود آمد ما به بازی انتحاری رو آوردیم بدجایی توپ لو رفت و دو گل عجیب خوردیم. خیلی عجیب.

دانشگر در مورد اینکه اگر به عنوان تیم اول صعود می‌کردیم کارمان در این مرحله راحت‌تر بود گفت: هدف ما المپیک بود و برای ما فرقی نمی‌کرد با چه تیمی بازی کنیم و شاید اگر با حریفان دیگری بازی می‌کردم وضعیت‌ما بهتر بود ولی مقابل ژاپن دیدید که نام حریف برای ما فرقی نمی‌کرد و خود ژاپنی‌ها هم باور نمی‌کردند که با این نتیجه ما را شکست داده‌اند.

مدافع تیم امید در مورد اینکه از این تیم حمایت کافی شد،گفت: بهتر است که در این مورد مسئولان تیم امید صحبت کنند.

وی ادامه داد: زندگی امام یازدهم به ما می‌آموزد که تحریم، در حصر و محاصره بودن به چه معناست، آن امامی که تمام دوران زندگی خود را در حصر و محاصره سربازان تا پایان زندگی خود سپری کرد.

رئیس‌جمهور با سلام و درود بر امام یازدهم و پیامبر عظیم‌الشأن اسلام و ائمه اطهار و سپاس و سجده در پیشگاه خدای بزرگ که هر آنچه داریم از لطف و عنایت اوست،‌ خاطرنشان کرد: شاید هم برای ما و هم برای شما رسیدن به این روز ساده و آسان نبود.

وی ادامه داد: همه شما می‌دانید که در موضوعی بس پیچیده و در هم‌تنیده که یک سرش توطئه‌های استکبار و صهیونیسم بود و سمت دیگر آن متأسفانه رقبای نااهل و خصم نااهل در این دیار و این منطقه بود و در قلب آن افراد افراطی که همواره تلاش می‌کردند که در واشنگتن و نیویورک هرگز نگذارند این روز در تاریخ ثبت شود.

روحانی خاطرنشان کرد: خیلی‌ها خواستند 23 تیرماه 94 نباشد، خیلی‌ها خواستند روز 26 دی ماه 94 نباشد، خیلی‌ها خواستند پایان مذاکرات موفقیت‌آمیز نباشد، با هواپیمای اختصاصی به ژنو و وین رفتند، حرف زدند و گفتند قیمت نفت را پایین می‌آوریم و ایران را به زانو درخواهیم آورد، صبر کنید و چند ماه دیگر به ما فرصت دهید.

وی ادامه داد:‌ به سازمان ملل رفتند و در مجمع عمومی حرف زدند و بمب را روی تابلو به نمایندگان ملل جهان نشان دادند و گفتند به ایران اعتماد نکنید، خیلی‌ها تلاش کردند تا وسوسه شیطانی ناامیدی را در دل‌ها مستقر کنند.

روحانی تصریح کرد: گفتند مذاکره و مذاکره با خصم و دشمن، خیلی‌ها آمدند و گفتند هر وقت مذاکره کردیم کلاه بر سر ما رفت و هیچ گاه مذاکره ما را به جایی نمی‌رساند بلکه این فلسفه بافتند و تاریخ را به استناد آوردند و گفتند مگر پرهیز از رویارویی و جنگ با شیطان امکان‌پذیر است و ما راهی جز جنگیدن و جنگ نداریم.

وی افزود: فرازونشیب این 30 ماه بماند برای کتاب خاطرات در آینده.

وی ادامه داد:‌ملت ما در 24 خرداد 92 به تمام افکار و سخنان مهر باطل زد و در انتخابات خرداد 92 اعلام کرد ما خواهان تعامل سازنده با جهان هستیم و تردید نداشته باشید هر آنچه امروز داریم و فردا خواهیم داشت از آن ملت غیور، صبور و در صحنه و میدان داشتیم و داریم و خواهیم داشت.

روحانی در ادامه سخنانش با بیان اینکه امروز مشکل اصلی ما بیکاری، رکود و نبود رونق است، گفت:‌ چقدر سخت است وزرا این بنگاه‌ها را رها کنند و دودستی چسبیده‌اند.

رئیس‌جمهور در ادامه تصریح کرد: ملت همه توان خود را به کار گرفت و سختی‌ها کشید و در نهایت به پیروزی رسید. این ملت این امید را در دل داشت و توسلش به حضرت حق بود و می‌دانست 23 تیر و 26 دی به وجود خواهد آمد.

روحانی با بیان اینکه توافق هسته‌ای کار بسیار سخت و سنگینی بود، گفت: شما می‌دانید وقتی می‌خواهید با یک جمع اروپایی صحبت کنید (البته ظاهرش اتحادیه اروپا است) اما وقتی با دو یا سه نفر از آن کشورها صحبت می‌کنید مشاهده می‌کنید که رقابت‌ها و فاصله‌های درونی آنها چقدر زیاد است.

وی تصریح کرد: سال‌های 82 تا 84 که با آقای ظریف با سه کشور اروپایی مذاکره می‌کردیم از نزدیک دیدیم چقدر فاصله و رقابت بین آن وجود دارد. حسادت‌هایی که گاهی در زندگی‌های خصوصی می‌بینیم و تعجب می‌کنیم به یک صورت دیگر در میان دولت‌ها و کشورهای پیشرفته هم وجود دارد. یک کشور قهر می‌کرد و می‌گفت چرا این پیشنهاد را آن کشور داده است، قرار بود با هم بگوییم!

رئیس‌جمهور ادامه داد: در یک جلسه که ما گفتیم این کشور ریاست را بر عهده دارد جلسه به هم خورد و گفتند ما رئیس نداریم. چرا شما گفتید این آقا رئیس است. ما سه با هم هستیم و رئیس نداریم. این نشان می‌دهد کار چقدر سخت و مشکل بود. حال تصور کنید که اروپا بخواهد به یک قدرت بزرگتر از خودش یعنی آمریکا ضمیمه شود. حال این‌ها با روس و چین هم ضمیمه شوند و این 6 کشور دور هم جمع شوند و بخواهند سخن بگویند.

روحانی در همین خصوص عنوان کرد: چقدر سخت است برای یک کشوری که از دید آنها در حال توسعه است و آنها خودشان را از لحاظ قدرت نظامی، اقتصادی، سیاسی و فنی برتر می‌دانند، با آنان صحبت کند. آن هم با کسانی که یک پشتوانه‌ای را داشتند و فکر می‌کردند ما بدون پشتوانه هستیم.

وی با بیان اینکه 1+5 پشتوانه خود را قطعنامه‌های شورای امنیت می‌دانست، گفت: می‌گفتند سازمان ملل 6 قطعنامه در فصل هفتم علیه شما دارد و 12 قطعنامه را شورای حکام آژانس علیه شما دارد و ادعا می‌کردند و به لفظ می‌گفتند که جامعه جهانی علیه شما است.

رئیس‌جمهور اضافه کرد: در این کارزار و در وسط بحران و جنگ و رقابت آنچه آدم انتظار ندارد از همسایه و مسلمان و بنام برادر این است که آنها هم پول خرج کنند و تا این مذاکرات به نتیجه نرسد. عده‌ای هم در داخل بذر ناامیدی را بیفشانند و در اینجا مذاکرات کار بسیار سختی بود.

روحانی با بیان اینکه همراه اراده ملت، دست خدا و لطف خدا قرار گرفت و باعث شد ما راه موفقیت را قدم به قدم طی کنیم، گفت: ما در مسیر مذاکرات به توافق موقت ژنو رسیدیم. امروز کمتر کسی دو سال پیش را به خاطر می‌آورد. آن روزی که بنا بود تحریم‌های جدید بر ما تحمیل شود و آن تحریم‌ها را در کنگره تصویب کرده بودند و آماده اجرا بود، توافق موقت ابتدا جلوی تحریم‌های جدید را گرفت و برخی از تحریم‌ها را نیز برداشت.

وی افزود: همان 700 میلیون دلارهایی که آزاد می‌شد آن هم در شرایط سختی که ما قرار داشتیم و راه را برای یک ماجرای قوی که منجر به توافق نهایی شود، باز کرد. از توافق موقت ژنو به توافق لوزان در فروردین 94 رسیدیم. در 13 فروردین امسال مردم ما به خوبی حس کردند که مذاکرات در سرازیری توفیق قرار گرفتند و این مذاکرات ادامه یافت تا 23 تیر و روز توافق.

رئیس‌جمهور با بیان اینکه 6 ماه برای اجرای برجام تا 26 دی ماه چقدر سخت بود، گفت: وقتی خداوند خیری را نسبت به جمعی اراده می‌کند وسایل آن را نیز فراهم می‌کند. اگر رئیس تیم مذاکره کننده هسته‌ای (آنچه من می‌فهمم) غیر از آقای ظریف بود مذاکرات به اینجا نمی‌رسید.

روحانی افزود: مسئولیت‌های من به گونه‌ای بود که با همه دیپلمات‌های کشور سر و کار داشتم و از وقتی که رئیس کمیسیون سیاست خارجی مجلس بودم تا وقتی که مسئول دبیرخانه بودم، در همه مراحل با دیپلمات‌های کشور سر و کار داشتم.

وی اضافه کرد: با همه شناختی که من در طول بعد از انقلاب نسبت به دیپلمات‌های کشور دارم، بی‌شک قوی‌ترین فردی را که در این زمینه من فکر می‌کردم این بار مسئولیت را می‌تواند به مقصد برساند برای وزارت خارجه و به عنوان وزیر خارجه برگزیدم و این یکی از توفیقات الهی بود.

رئیس‌جمهور در ادامه ضمن قدردانی از رهبر معظم انقلاب به خاطر اعتمادشان به وزیر امور خارجه گفت: در کنار این از رهبر انقلاب تشکر می‌کنم به خاطر اینکه پیشنهاد من را قبول کرد که امر مذاکره با 6 قدرت را از دبیرخانه شورای امنیت به وزارت خارجه ببرم و اگر این هم نمی‌شد کار ما سخت بود.

روحانی افزود: من خدمت رهبری گفتم وقتی من موضوع را از دبیرخانه شورای امنیت به وزارت خارجه می‌برم یک پیام به دنیا می‌دهم و آن این است که موضوع هسته‌ای موضوع امنیتی نیست بلکه سیاسی است و این حرکت در این راه به ما بسیار کمک می‌کند تا به موفقیت برسیم. حال اینکه در این مذاکرات 30 ماهه چه سختی‌هایی گذشت بماند برای کتاب خاطرات در آینده.

وی در ادامه با اشاره به تلاش‌های آقای صالحی در مذاکرات هسته‌ای گفت: در این مسیر خداوند ما را یاری کرد و برادری را کنار آقای ظریف قرار داد که از لحاظ فنی کمک شایانی به ما کرد. چرا که این کار یک کار فنی، حقوقی، سیاسی،‌اقتصادی و پیجیده‌ای بود و انصافا از لحاظ فنی آقای صالحی؛ همان مردی که در خانه ملت عقده گشود و سخن‌ها گفت به ما بسیار کمک کرد.

رئیس‌جمهور تصریح کرد: آقای صالحی در کنار جایگاه معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی، از لحاظ دانش هسته‌ای هم یکی از سرآمدهای کشور است و شاید هم در رشته خود بهترین باشد.

ادامه دارد…
منبع:فارس